Lang voordat er olietankers of containerschepen bestonden, werden er al schepen gebruikt om goederen te vervoeren.

Rieten barken

Van de schepen die vroeger de steenblokken voor de bouw van de piramiden over de Nijl vervoerden, weten we weinig omdat ze niet bewaard zijn gebleven. We moeten ons dus verlaten op afbeeldingen die een soort langwerpige prauwen van samengebonden riet of papyrus laten zien. Deze ‘barken’ waren niet zeewaardig en werden daarom ingezet voor de handel over rivieren en langs de kusten van Egypte en Mesopotamië. Zelfs in dit vroege stadium van het scheepstransport was het al duidelijk dat een schip veel meer lading kon vervoeren dan een karavaan over land.

Antieke Romeinse schepen

De schepen die via de Middellandse Zee de handel voor het Romeinse rijk gaande hielden waren gebouwd van hout. Deze scheepstypes waren in feite een kopie van de schepen die de zeehandelsnatie Carthago destijds gebruikte. Ze waren logger en langzamer dan de oorlogsschepen – de trireem en de quinquereem – die de Romeinen gebruikten. Romeinse handelsschepen vervoerden graan, amforen met olijfolie en wijn, ruwe baren metaal en andere artikelen en grondstoffen waar de bewoners van het Oude Rome behoefte aan hadden. Graan uit vruchtbare gebieden als Egypte was essentieel voor het rijk: als de graanschepen niet voeren kon er hongersnood en chaos uitbreken hetgeen de Romeinse Keizer uiteindelijk fataal zou worden.

Middeleeuwse vrachtschepen

De Hanzesteden in het noorden van Europa gebruikten in de middeleeuwen de zeewaardige kogge. Dit scheepstype had een tonnage van tot 250 ton en kon door zijn geringe diepgang in de primitieve havens van de Oostzee en de Noordzee aanmeren. Net als de Vikingschepen waarvan ze afgeleid waren, hadden koggen vaak een scheepshuid van overlappende planken, die met klinknagels aan elkaar waren vastgezet. Koggen beschikten over één groot zeil en voeren op de wind. In diezelfde periode gebruikte men in het Middellandse Zeegebied juist galeien voor de handel, die vaak door slaven of veroordeelde misdadigers werden voortbewogen.

Grote vrachtschepen uit de Renaissance

De enorme galjoenen uit de 16e en 17e eeuw hadden drie masten met tientallen verschillende zeilen, waardoor ze uitstekend te besturen waren. Deze schepen vervoerden goud en zilver vanuit de Amerikaanse koloniën, brachten specerijen uit Azië naar Europa en leverden Afrikaanse slaven aan de plantages in Amerika. Dit vrachtschip kon voorzien worden van een batterij kanonnen, waardoor het zich fel kon verdedigen als de lading in handen van piraten of oorlogsschepen van vijandige mogendheden dreigde te vallen.